Doomscrolling و اضطراب دیجیتال: چرا نمی‌تونی دل بکنی از اخبار بد؟
🔹 مقدمه: خوابت نمی‌بره؟ دستت هنوز روی گوشیه؟
ساعت ۲ نیمه‌شب. توی تختی. گوشیت تو دستته.
یک خبر درباره‌ی جنگ، یکی درباره‌ی قتل، بعد گرونی، بعد دزدی، بعد زلزله… و بعد، می‌رسی به یه ویدیو درباره تنهایی یا مرگ یک مادر. چند ساعت گذشته؟ چرا خوابت نمی‌بره؟ چرا قلبت تند می‌زنه؟
اسمش هست: Doomscrolling و اضطراب مزمنی که باهاش میاد، داره تبدیل می‌شه به یکی از ترندترین اختلالات روان‌شناختی سال ۲۰۲۵.
💥 Doomscrolling یعنی چی؟
یک رفتار تکرارشونده و نیمه‌ناخودآگاه در مصرف مداوم اخبار منفی، آسیب‌زا و ترس‌برانگیز؛ و ادامه دادن این رفتار، حتی وقتی می‌دونی حالت داره بدتر می‌شه.
🔸 اخبار سیاسی، فجایع طبیعی، جنایت‌ها، مرگ، فروپاشی‌های اقتصادی…
🔸 با هشتگ‌های #ضروری، #فوری، #آتش، #فاجعه، #هشدار
🧠 مغزت چطور به Doomscrolling واکنش نشون می‌ده؟
۱. فعال شدن مزمن محور HPA
🔹 افزایش کورتیزول و آدرنالین
🔹 افزایش ضربان قلب، تنش عضلانی و اختلال خواب
🔹 حساس شدن آمیگدالا (مرکز ترس)
۲. غیرفعال شدن شبکه آرامش (Default Mode Network)
🔸 مغز نمی‌تونه استراحت کنه
🔸 در حالت آماده‌باش مداوم باقی می‌مونه
🔸 خستگی ذهنی بدون دلیل بیرونی
📊 آمارها چی می‌گن؟ (۲۰۲۵)
• طبق گزارش Yale Digital Mental Health Lab:
بیش از ۴۲٪ افراد ۱۸ تا ۳۵ سال، حداقل یک ساعت قبل از خواب doomscrolling می‌کنن
• WHO 2025 Anxiety Brief:
سطح اضطراب دیجیتال در جوامع شهری نسبت به ۵ سال پیش ۳۴٪ افزایش پیدا کرده
• مطالعه روی کودکان در فرانسه (۲۰۲۴):
کودکانی که والدین doomscroller هستن، افزایش اضطراب، گریه شبانه، و کابوس بیشتری دارن
سطح اضطراب دیجیتال در جوامع شهری نسبت به ۵ سال پیش ۳۴٪ افزایش پیدا کرده
• مطالعه روی کودکان در فرانسه (۲۰۲۴):
کودکانی که والدین doomscroller هستن، افزایش اضطراب، گریه شبانه، و کابوس بیشتری دارن
🔎 روان‌کاوی چی می‌گه؟
در سطح عمیق‌تر، doomscrolling می‌تونه مکانیسم دفاعی باشه:
• تلاش برای کنترل محیط با کسب اطلاعات زیاد
• تکرارِ روانیِ زخم‌های حل‌نشده‌ی ذهن (مثلاً ترس از رها شدن، ناامنی دوران کودکی)و گاهی هم فقط یه شکل از تنهایی پنهان‌شده‌ست…
🛑 چرا دست نمی‌کشی؟
🔸 چون مغز، دنبال «پایان داستان» می‌گرده
🔸 چون فید خبری هیچ‌وقت تموم نمی‌شه
🔸 چون بدن‌ت وابسته شده به دوپامینِ ترس + همدردی
✅ حالا چیکار کنیم؟ راه‌حل‌هاش علمی‌ان، نه فقط انگیزشی!
۱. زمان‌بندی درگیری ذهنی
🔹 بازه‌های تعیین‌شده برای چک‌کردن اخبار (مثلاً ۲ بار در روز، با تایمر)
۲. طراحی روتین آرام‌سازی شبانه
🔸 تن‌آگاهی (Mindfulness)، تنفس واگ، مدیتیشن بدنی
۳. حذف اپ‌های سمّی یا محدودسازی‌شون
🔹 با ابزارهایی مثل “Digital Wellbeing” یا Screen Time
۴. درمان ترکیبی CBT + نوروسایکولوژی
🔸 گفت‌وگو با درمانگری که متوجه دنیای دیجیتال امروز باشه.
✨ جمع‌بندی:
اگه هنوز خوابت نمی‌بره… اگه حس می‌کنی همیشه یه چیزی قراره اتفاق بیفته…
اگه شب‌ها بیشتر اخبار فاجعه رو دنبال می‌کنی تا حس خوب…
بدون که تنها نیستی.
و بدون که علم، برای این اضطرابِ مدرن، راه درمان داره.
📌 پیشنهاد کاربردی:
🧪 تست رایگان اضطراب دیجیتال (بزودی در سایت)
🎧 فایل صوتی “آرام‌سازی بعد از اخبار منفی”
📍 درخواست وقت مشاوره ویژه اضطراب خواب و دیجیتال
📚 منابع علمی
• Yale Digital Mental Health Lab – 2025
• WHO Anxiety Bulletin – 2025
• Journal of Cyberpsychology – January 2025
• Nature Neuroscience: Chronic Cortisol Patterns
• Stanford Sleep Lab – Doomscrolling and REM Suppression (2024)